تحقیقات جدید نشان می دهند که فرآیند ذهنی ما برای قضاوت جذابیت و شخصیت متفاوت است؛ به طوری که زیبایی فیزیکی غالبا بر اساس شاخص های توده بدنی ارزیابی می شود، اما صفات اخلاقی و صمیمیت از طریق حرکات و زبان بدن درک می گردند.
یه مطالعه جدید که در BMC Psychology منتشر شده، نشون می ده که روشی که آدم ها جذابیت فیزیکی یه زن رو قضاوت می کنن، با روشی که ویژگی های شخصیتیش رو ارزیابی می کنن، کاملا متفاوته. یافته ها حاکی از اینه که جذابیت فیزیکی عمدتا بر اساس ویژگی های ثابت بدن مثل شاخص توده بدنی (BMI) سنجیده می شه، در حالی که ویژگی هایی مثل صمیمیت و درک متقابل، بیشتر از طریق حرکات بدن و ژست ها استنباط می شن. این تحقیق روی نقش های متمایزی که ویژگی های فیزیکی ثابت و حرکات پویا در قضاوت جذابیت و شخصیت در ادراک اجتماعی دارن، تاکید می کنه.
تفاوت ها در قضاوت جذابیت و شخصیت؛ نقش بدن و حرکت
تحقیقات روان شناسی قبلی ثابت کرده که ظاهر فیزیکی تاثیر زیادی روی اولین برخوردها و برداشت ها داره. مردم اغلب ویژگی های شخصیتی مثبت رو به افراد خوش قیافه نسبت می دن که به این پدیده «اثر هاله ای» گفته می شه. با این حال، درک محدودی درباره این موضوع وجود داره که نشانه های بصری خاص چطور در این نوع قضاوت ها نقش دارن. با اینکه می دونیم ویژگی های ثابت مثل فرم بدن مهم هستن، اما نقش حرکات بدن هنوز خیلی شفاف نیست.
تیمی از دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای و دانشگاه مک گیل این تحقیق رو برای جداسازی این عوامل انجام دادن. هدف اون ها این بود که سهم نسبی ویژگی های بدنی تغییرناپذیر در مقابل حرکات پویا رو موقعی که ناظرها جذابیت و ویژگی های شخصیتی یه زن رو ارزیابی می کنن، مشخص کنن. فرضیه اون ها این بود که قضاوت درباره زیبایی فیزیکی بیشتر به ویژگی های بدنی ثابت بستگی داره، در حالی که قضاوت درباره شخصیت بیشتر به حرکات گذرا وابسته است. این تحقیق به عمق درک ما از قضاوت جذابیت و شخصیت می افزاید.
برای آزمایش این فرضیه, محقق ها 15 شرکت کننده زن رو به عنوان مدل یا ارائه دهنده انتخاب کردن. از این زن ها عکس و فیلم گرفته شد تا محرک های بصری مطالعه ساخته بشه. محقق ها اندازه گیری های فیزیکی دقیقی از هر مدل انجام دادن، از جمله قد، وزن، نسبت دور کمر به باسن و دور اندام ها. این کار به تیم اجازه داد تا شاخص توده بدنی (BMI) و سایر داده های آنتروپومتریک رو محاسبه کنن.
محقق ها دو نوع محرک بصری ایجاد کردن. برای تصاویر ثابت، مدل ها در حالت های خنثی ایستادن و همچنین ژست های خاصی گرفتن. بعضی از ژست ها دستوری بودن؛ یعنی مدل ها از فیگورهای جذابی که محقق ها بهشون نشون داده بودن، تقلید کردن. بقیه ژست ها خودجوش بودن؛ در این موارد از مدل ها خواسته شد بدون راهنمایی خاصی، جوری که خودشون فکر می کنن جذاب یا غیرجذاب هست، ژست بگیرن.
برای محرک های پویا، محقق ها صدای مدل ها رو موقعی که داشتن یه سخنرانی کوتاه برای معرفی زادگاهشون می کردن، ضبط کردن. مدل ها این سخنرانی رو در دو حالت انجام دادن. در حالت اول، اون ها به شکلی خنثی و بدون احساس صحبت کردن. در حالت دوم، ازشون خواسته شد با اشتیاق حرف بزنن تا مخاطب رو برای بازدید از زادگاهشون متقاعد کنن. بعد محقق ها این ویدیوها رو ادیت کردن و 5 ثانیه اول و 5 ثانیه آخر کلیپ ها رو جدا کردن تا ببینن برداشت ها چطور در طول زمان تغییر می کنن.
در این مطالعه 54 بزرگسال به عنوان ناظر شرکت کردن که شامل 27 مرد و 27 زن بود. هیچ کدوم از ارزیاب ها مدل ها رو نمی شناختن. اون ها تصاویر و ویدیوهای بدون صدا رو دیدن و بهشون امتیاز دادن. شرکت کننده ها جذابیت فیزیکی زن ها رو در تصاویر و ویدیوها بر اساس یه مقیاس 7 امتیازی رتبه بندی کردن.
شرکت کننده ها همچنین مدل ها رو از نظر ویژگی های بیانی زنانه ارزیابی کردن. این ویژگی ها شامل مواردی مثل درک بالا، همدردی، دلسوزی، صمیمیت و لطافت بود. محقق ها حرکات خاص بدن رو در ویدیوها کدگذاری کردن، مثلا تعداد ژست های دست و اینکه آیا دست ها نزدیک بدن نگه داشته شدن یا آزادانه حرکت می کنن رو زیر نظر گرفتن.
نتایج نشون دهنده یه تمایز آشکار در نحوه شکل گیری قضاوت های مختلف بود. موقع امتیازدهی به جذابیت فیزیکی، تحلیل های آماری نشون داد که ویژگی های ثابت بدن قوی ترین پیش بینی کننده ها بودن. این موضوع هم برای عکس های ثابت و هم برای کلیپ های ویدیویی صدق می کرد. تحلیل رگرسیون نشون داد که ویژگی های بدنی بخش بزرگی از تفاوت ها در امتیازهای جذابیت رو توضیح می دن. این یافته ها اهمیت ویژگی های فیزیکی در قضاوت جذابیت و شخصیت را برجسته می کنند.
در بین اندازه گیری های مختلف بدن، شاخص توده بدنی (BMI) که در تحقیق جدیدی درباره رابطه چربی احشایی و شناخت در سالمندان نیز به عنوان عاملی موثر در سلامت بررسی می شود، به عنوان مهم ترین عامل پیش بینی کننده جذابیت شناخته شد. مدل هایی که شاخص توده بدنی کمتری داشتن، معمولا امتیاز جذابیت بالاتری می گرفتن. ویژگی های دیگه ای مثل رنگ پوست و نسبت شانه به باسن هم نقش داشتن، اما BMI ثابت ترین و قوی ترین فاکتور بود.
در مقابل، حرکات بدن تاثیر خیلی کمتری روی قضاوت درباره جذابیت فیزیکی داشت. مدل های آماری نشون دادن که اگرچه حرکت نقش داشت، اما نسبت به ویژگی های فیزیکی ثابت در درجه دوم اهمیت بود. مثلا در حالت ویدیویی، حرکات بدن در مقایسه با ویژگی های بدنی، فقط بخش کوچکی از تفاوت در جذابیت رو توجیه می کرد.
با این حال، محقق ها متوجه شدن که سبک ژست گرفتن در عکس ها اهمیت داره. ژست های جذاب خودجوش، امتیاز بالاتری نسبت به ژست های جذاب دستوری گرفتن. این نشون می ده که زن ها یه درک شهودی از نحوه ارائه خودشون برای جذاب به نظر رسیدن دارن و وقتی اجازه دارن به طور طبیعی ژست بگیرن، موفق تر از زمانی هستن که از یه ژست استاندارد تقلید می کنن.
الگوی متفاوتی برای ارزیابی ویژگی های بیانی زنانه مشاهده شد. در حالت ویدیویی، حرکات بدن نسبت به ویژگی های فیزیکی ثابت، پیش بینی کننده خیلی قوی تری برای ویژگی هایی مثل صمیمیت و دلسوزی بود. دفعات استفاده از ژست های دست و استفاده از زبان بدنِ باز، با این ویژگی ها رابطه مثبتی داشت. ویژگی های بدنی به تنهایی پیش بینی کننده های ضعیفی برای این خصوصیات شخصیتی بودن و اهمیت حرکات را در قضاوت جذابیت و شخصیت نشان می دهد.
قضاوت جذابیت و شخصیت؛ درک نشانه های رفتاری
این مطالعه نشون داد که نه ویژگی های بدنی و نه حرکات بدن، هیچ کدوم نتونستن به درستی ویژگی های زنانه رو در تصاویر ثابت پیش بینی کنن. این یعنی درک این خصوصیات شخصیتی مستلزم مشاهده حرکت در طول زمانه. یه تصویر ثابت اطلاعات کافی برای یه ناظر فراهم نمی کنه تا بتونه با اطمینان صمیمیت یا همدردی رو تشخیص بده.
محقق ها همچنین حالت های ویدیویی خنثی و با اشتیاق رو با هم مقایسه کردن. ارائه های پرشور، هم در جذابیت و هم در ویژگی های زنانه امتیاز بالاتری گرفتن. این تاثیر به ویژه در 5 ثانیه آخر ویدیوهای پرشور خیلی قوی بود. این یافته نشون می ده که زبان بدنِ مثبت روی هم انباشته می شه تا روی ادراک تاثیر بذاره. هر چی ناظرها کلیپ های پرشور رو طولانی تر تماشا می کردن، ویژگی های بیانی زنانه بیشتری رو حس می کردن.
نتایج از این ایده حمایت می کنه که انسان ها از کانال های بصری متفاوتی برای انواع مختلف قضاوت های اجتماعی استفاده می کنن. به نظر می رسه جذابیت فیزیکی خیلی سریع و بر اساس سیگنال های بیولوژیکی پایدار ارزیابی می شه. این سیگنال ها ممکنه با سلامتی و پتانسیل باروری مرتبط باشن. در مقابل، ویژگی هایی مثل صمیمیت و درک، سیگنال های اجتماعی هستن که از نشانه های رفتاری در طول یه تعامل استنباط می شن. این تفاوت در رویکرد به قضاوت جذابیت و شخصیت، پیچیدگی ادراک انسانی را آشکار می سازد.
این مطالعه محدودیت های خاصی داره که روی تعمیم پذیری نتایج تاثیر می ذاره. تعداد 15 مدل نسبتا کمه و این موضوع تنوع انواع بدن و سبک های حرکتی رو محدود می کنه. همچنین توزیع شاخص توده بدنی بین مدل ها کاملا متعادل نبود و تعداد افراد در دسته دارای اضافه وزن نسبت به دسته وزن سالم کمتر بود.
تحقیقات آینده می تونه از گروه بزرگ تر و متنوع تری از مدل ها بهره ببره. این کار اجازه می ده تحلیل جامع تری از نحوه تعامل انواع بدن با حرکت انجام بشه. مطالعه فعلی فقط روی سوژه های زن تمرکز داشت. هنجارهای فرهنگی درباره زبان بدن و فرم ایده آل بدن به شدت متفاوته. شرکت کننده های این تحقیق از یه پیشینه فرهنگی خاص بودن، پس مطالعات آینده باید این پویایی ها رو در فرهنگ های مختلف بررسی کنن تا ببینن آیا این الگوها اونجا هم صدق می کنه یا نه.
یه مسیر دیگه برای تحقیقات آینده، بررسی تعامل عوامل دیگه است. این مطالعه روی ویدیوهای بدون صدا تمرکز کرد تا حرکات بدن رو جداگانه بررسی کنه. اما صدا و حالات چهره هم نشانه های اجتماعی قدرتمندی هستن. تحقیقات آینده می تونه بررسی کنه که حرکات بدن چطور با تن صدا و حالات چهره تعامل می کنن تا یه برداشت کلی شکل بگیره. همچنین بررسی اینکه ویژگی های شخصیتی خودِ ناظر چطور روی قضاوت جذابیت و شخصیت تاثیر می ذاره، مفید خواهد بود.
این تحقیق به درک ارتباطات غیرکلامی کمک می کنه و شواهدی رو ارائه می ده که نشون می ده اگرچه ما ممکنه زیبایی رو تا حد زیادی از روی چیزی که در یه لحظه می بینیم قضاوت کنیم، اما شخصیت رو با تماشای نحوه حرکت یه فرد ارزیابی می کنیم. این تمایز تاکید می کنه که ادراک اجتماعی یه فرآیند پیچیده ست که جریان های متعددی از اطلاعات بصری رو با هم ترکیب می کنه، و این شامل قضاوت جذابیت و شخصیت نیز می شود.
در نهایت، درک چگونگی پردازش اطلاعات بصری توسط مغز به ما کمک می کند تا بفهمیم چرا اولین برداشت ها اغلب ترکیبی از تحلیل های فیزیکی سریع و مشاهدات رفتاری عمیق تر هستند. این دانش می تواند در بهبود تعاملات اجتماعی و شناخت بهتر دیگران نقش به سزایی ایفا کند.
این مطالعه با عنوان «درک جذابیت فیزیکی زنانه و ویژگی های بیانی از طریق ویژگی های بدنی و حرکات بدن»، توسط لین گائو، مارک دی. پل, ژیکانگ پنگ و شیائومینگ جیانگ نوشته شده است.
Researchers identify distinct visual cues for judging female attractiveness and personality traits
